Traddodiadau Cymru: "hual am ein traed"?
Cymhariaeth o farddoniaeth gwlatgar cymraeg.
'Cymru' gan D. Gwenallt Jones,
Soned
Pedwarawd 1 - mae'r testun wedi cael ei gyflwyno yn nheitl y gerdd hon
- mae'r pedwarawd cyntaf yn personali cymru: mae'r bardd yn beio'r wlad am roi'r fath bwyso arno fel cymro: mae'n dweud bod yr iaith a'r etifeddiaeth yn "... poen fel pwysau plwm ar gnawd a gwaed": rydym yn gallu clywed ton cas a chyhuddgar ganddo: mae'n dweud bod ein traddodiadau fel "hual" am ein traed yn ein caethiwio ac yn dal ni nol.
Pedwarawd 2 - mae'n parhau i dwweud mwy am y testun
- yma mae'n troi oddi wrth ei ymateb personol ef ac yn troi i edrych ar ystad gyffredinol y wlad: mae'n gweld bod diwydiant fel "cancr yn crino dy holl liw a'th lun" h.y. wedi difetha harddwch allanol y wlad: ond mea'n troi nol hefyd ac yn gweld bod y pethau ysbrydol fel crefydd a diwylliant wedi diflannu hefyd dyna pam mae'n disgrifio'r "enaid yn gornwydydd ac yn grach": mae'n dweud bod ysbryd y wlad ar fin marw a bod ei dyfodol y ddim mwy na breuddwyd ffol bellach: yn y pwdwarawd yma eto mae'r ton yn gas ar eiriau'n arw a chreulon: mae'r ton yn sbeitlyd iawn ac yn sarhaus: ond amddiffyn ei hun y mae'r bardd yma mewn gwirionedd - fel pob un ohonom pan ein bod ni'n gwybod bod beth rydym ni'n ei wneud yn anghywir: mae;r bardd yn amlwg yn teimlo'n euog ei fod e dim yn gwneud digon dros y wlad a'r iaith ac yn ceisio cymryd yr agwedd bod dim otd ganddo ac mai bai'r wlad yw e beth bynnag.
Cymhariaeth o farddoniaeth gwlatgar cymraeg.
'Cymru' gan D. Gwenallt Jones,
Soned
Pedwarawd 1 - mae'r testun wedi cael ei gyflwyno yn nheitl y gerdd hon
- mae'r pedwarawd cyntaf yn personali cymru: mae'r bardd yn beio'r wlad am roi'r fath bwyso arno fel cymro: mae'n dweud bod yr iaith a'r etifeddiaeth yn "... poen fel pwysau plwm ar gnawd a gwaed": rydym yn gallu clywed ton cas a chyhuddgar ganddo: mae'n dweud bod ein traddodiadau fel "hual" am ein traed yn ein caethiwio ac yn dal ni nol.
Pedwarawd 2 - mae'n parhau i dwweud mwy am y testun
- yma mae'n troi oddi wrth ei ymateb personol ef ac yn troi i edrych ar ystad gyffredinol y wlad: mae'n gweld bod diwydiant fel "cancr yn crino dy holl liw a'th lun" h.y. wedi difetha harddwch allanol y wlad: ond mea'n troi nol hefyd ac yn gweld bod y pethau ysbrydol fel crefydd a diwylliant wedi diflannu hefyd dyna pam mae'n disgrifio'r "enaid yn gornwydydd ac yn grach": mae'n dweud bod ysbryd y wlad ar fin marw a bod ei dyfodol y ddim mwy na breuddwyd ffol bellach: yn y pwdwarawd yma eto mae'r ton yn gas ar eiriau'n arw a chreulon: mae'r ton yn sbeitlyd iawn ac yn sarhaus: ond amddiffyn ei hun y mae'r bardd yma mewn gwirionedd - fel pob un ohonom pan ein bod ni'n gwybod bod beth rydym ni'n ei wneud yn anghywir: mae;r bardd yn amlwg yn teimlo'n euog ei fod e dim yn gwneud digon dros y wlad a'r iaith ac yn ceisio cymryd yr agwedd bod dim otd ganddo ac mai bai'r wlad yw e beth bynnag.
