"We are at war with Germany" - dyfyniad Neville Chamberlain Medi 3ydd 1939. Dechreuodd y rhyfel byd cyntaf ar y 1af o Fedi 1939 pan wnaeth yr Almaen o dan Adolf Hitler ymosodiad ar Pwyl

Authors Avatar
Gwaith Cwrs Y seithfed ar hugain o Hydref

Traethawd 1

"Beth oedd effaith yr ail rhyfel byd ar fywyd cartref yng Nghymru a Lloegr"

"We are at war with Germany" - dyfyniad Neville Chamberlain Medi 3ydd 1939. Dechreuodd y rhyfel byd cyntaf ar y 1af o Fedi 1939 pan wnaeth yr Almaen o dan Adolf Hitler ymosodiad ar Pwyl. Achos cytundeb rhwng gwelydd a cafodd ei greu ar ol y rhyfel byd cyntaf, gan gynnwys Prydain a'r Almaen o dim rhyfela, daeth Prydain fewn i'r ymladd i drio atal yr Almaen cyrraedd ei nod o ennill mwy o thir a bwer. Or dyddiad hyn ymlaen roedd Prydain wedi ymuno a'r rhyfel a felly o ganlyniad bu newidiadau i fywyd cartref y Cymry a'r Saeson. Roedd hyn yn rhyfel llwyr h.y pawb yn ymuno mewn, y cyfoethog, y dlawd, yr hen a'r ifanc, i gyd yn helpu mewn rhyw ffordd. Mewn rhyfel llwyr yr unig ffordd o ennill oedd i'r wlad gyfan helpu.

Dim ond diwrnod ar ol i ryfel cael ei ddatgan dechreuodd y llywodraeth y system ymgilio. O Medi'r 4ydd ymlaen bu plant y dinasoedd, yn enwedig Llundain a Birmingham ei ymgilio oddi wrth eu rhieni a'i tai allan i'r cefn wlad, llefydd fel Cymru. Wnaethant hwn achos bod peryg mawr i'r plant o golli'i fywydau yn y cyrchoedd awyr dros y dinasoedd mawr, cymron y plant allan o'r lefydd yma i drio safio cenhedlaeth o fywydau. Rheswm arall i ymgilio oedd i roi llonnydd meddyliol i'r milwr oedd yn ymladd i ffwrdd o'i teuluoedd, wrth iddyn gwybod bod eu plant mewn lle saff bu'n codi'i ysbryd lan. Roedd gan y teuluoedd y dewis o anfon eu plant i fwrdd neu cadw nhw efo nhw.Roedd y plant yn teithio mewn tren neu ar bws allan i'r cefn wlad. Wrth cyrraedd roedd y teuluoedd maeth yn dewis pa plant i gymryd, roedd hyn yn achosi i frodyr a chwiorydd cael ei wahanu.

Yn ffynhonnell yma sef (1a) mae'n dangos dogfen swyddogol sydd yn dangos sut roedd y plant yn cael eu asesu ar sail ei iechyd. Os oedd angenion arbennig arnyn roedd o'n llai tebygol o deuluoedd eu cymryd felly roedd hyn yn amser annodd i'r plant oedd efo e.e. nits, impetigo neu scabies. Mae'r ffynhonnell yma, (1b) hefyd yn dogfen sywddogol, mae hyn yn dangos grwp o bechgyn mewn bath. Maent i gyd yn hapus wrth gwenu a felly wrth rhoi hyn allan roedd y llywodraeth yn trio dangos i'r rhieni bod eu plant yn well bant wedi gael eu ymgilo. Mae hyn yn ddefnyddiol i weld y math o bropaganda roedd y llywodraeth yn defnyddio achos bod e'n wreiddiol ac yn swyddogol ond efallai nad yw e'n ddefnyddiol i ffeindio'r wir profiad y plant achos efallai roeddynt wedi eu gorfodi i wenu ac ymddwyn yn hapus jest i roi neges positif i'r rhieni. Mae'r ffynhonnell yma, (1c) hefyd yn ddefnyddiol i weld y math o neges roedd rhieni yn cael gael gan y llywodraeth. Mae'r papur newydd yn ddefnyddiol achos bod yn gwreiddiol gan rhoi safbwynt rhai o'r pobl a oedd yn ymwneud ar ymgilo e.e. "Mr Keetley". Mae e'n dda i weld y pethau roedd y pobl yn darllen yn y cyfnod achos dyma beth oedd y llywodraeth yn sensori a gadael iddyn weld. Nad yw'n defnyddiol achos nid yw Neil McDonald sy'n ei hysgrifennu ddim yn gwybod digon amdan ymgilo achos mae e'n rhoi dau safbwynt wahanol ar ymgilo hyd yn oed yn y teitl a felly nad yw e'n glir ar peth mae'n dweud. Mae ffynhonnell (1ch) hefyd yn defnyddiol wrth ystyried sut roedd ymgilo i'r plant. Mae'r rhestr o "Beth i gymryd" yn dda i weld sut math o amgylchiadau oedd ar y daith i'r cefn wlad, ond gellir bod yn anefnyddiol achos nad oedd gan llawer o'r plant y pethau yna i gymryd felly nid yw'n dangos eu hamgylchiadau nhw.
Join now!


Daeth awyrenau'n rhan hanfodol i'r rhyfel ar ol "Brwydr Prydain". Ar ol hyn newidodd Hitler ei dactegau i bomio lleffydd fel porthladdoedd neu ffatrioedd yn lle awyrennau arall. Wnaeth hyn i lladd pobl a'g i tanseilio moral. Bu cyfnod erchyll o bomio rhwng 7fed o Medi i'r 2ai o Dachwedd, galwayd hwm cyfnod "Y Blitz", yn yr amser yma gollyngwyd 13,00 dunnell o fomiau mewn 57 cyrch. Erbyn Rhagfyr newidodd y Lufftwaffe id do i ymosod yn y nos, fel ni gall Prydain ei weld yn dod. Er mwyn wneud ei hun yn targed annodd wnaeth pobly Prydain ...

This is a preview of the whole essay